Kaart van Sluis, het Zwin en de schansen in de omgeving
Datering: 1627
Originele scan: Rijksmuseum
Op deze historische kaart uit de periode van de Tachtigjarige Oorlog zijn de vestingwerken te zien aan beide kanten van het Zwin, een zeearm die ooit doorliep tot aan Brugge. Toen deze kaart gemaakt werd (1627), was het Zwin al voor een groot deel dichtgeslibt en fungeerde Sluis als haven voor de Bruggenaren.
Sluis was ook in militair opzicht van belang. Maurits van Nassau had de stad in 1604 veroverd op de Spanjaarden en daarmee de controle gekregen over het Zwin. Op de kaart is bij de ingang van de zeearm een schip getekend dat in de rechter legenda wordt omschreven als ‘Een schip van Oorloghe liggende alhier op de wacht tegen de Spaensche’.
Uit de legenda links op de kaart blijkt dat de Spanjaarden na het verlies van Sluis een nieuwe toegang tot de zeearm wilden realiseren. In de duinen was al een nieuwe schans aangelegd, om ‘van daer een Haven te leggen (…) ende met Chaloupen als oock andre Schepen in Zee te komen, ofte Langs de Paerdemarckt, eens in Cadzandt te vallen’. Ze hadden Sluis dan misschien definitief opgegeven, maar het ‘Eiland van Cadzand’ aan de overkant van het Zwin stond dus nog wel op hun lijstje met terug te veroveren gebieden.
De kaart werd gedrukt en uitgegeven door Claes Jansz. Visscher in Amsterdam, die behalve drukker-uitgever ook etser-graveur was. Visscher begon 1605 in het atelier van Willem Jansz. Blaeu en werkte aanvankelijk ook voor diverse andere uitgevers, onder wie P. van den Keere en Hondius. Zijn eigen drukkerij-uitgeverij begon hij in 1610. Het bedrijf werd na zijn dood in 1652 voortgezet door zijn zoon Nicolaas I, en in 1679 door diens kleinzoon Nicolaas II.
Meer interessante informatie over en naar aanleiding van de kaart is hier te vinden. De kaart is daar ook te bekijken als overlay in Google Maps, die meer of minder transparant te maken is.